De Kuip đêm đông và ký ức những nhà vô địch cũ
Có những đêm châu Âu không cần đến Champions League để khiến trái tim người hâm mộ run lên. Feyenoord – niềm kiêu hãnh của Rotterdam, và Celtic – biểu tượng bất khuất từ Glasgow, chỉ cần bước ra đường pitch Europa League cũng đủ để lịch sử, truyền thống, tự trọng và cả những nỗi ám ảnh cũ ùa về.
Trên khán đài De Kuip, màu đỏ – trắng của Feyenoord phủ kín các lối đi, cờ phướn rung lên theo nhịp hát, trong khi một góc sân sẽ rực lên mảng xanh – trắng của nhóm CĐV Celtic đã quen với những chuyến đi xa khắc nghiệt ở châu Âu. Một bên là Hà Lan – vùng đất của tấn công tổng lực, bóng đá hiện đại; một bên là Scotland – xứ sở của khí chất thép, những trận chiến không bao giờ biết lùi.
Đây không chỉ là trận tranh điểm vòng bảng Europa League. Đây là trận đấu của những cái tên từng lên ngôi châu Âu, nay gặp nhau ở sân chơi thứ hai, nhưng cảm xúc, khát vọng, sự tự hào không hề kém đi nửa phần.
Phong độ hiện tại: Feyenoord bản lĩnh đua vô địch, celtic vẫn là ông kẹ nội địa
Feyenoord bước vào trận đấu này với tâm thế của một đội bóng đang chơi ổn định tại Eredivisie: thường xuyên nằm trong nhóm dẫn đầu, thắng nhiều hơn hòa và thua, hàng công ghi bàn đều đặn, hàng thủ ít khi sụp đổ trước các đối thủ trong nước. Đội bóng của Rotterdam có giai đoạn chơi rất bùng nổ trên sân nhà, thắng liên tiếp nhiều trận, ghi không ít bàn, qua đó nuôi dưỡng sự tự tin mỗi lần tiếp khách châu Âu.
Tại Europa League, Feyenoord thường chơi cực hay trên sân De Kuip. Dù gặp các đối thủ cứng cựa đến từ Anh, Đức, Ý hay Tây Ban Nha, họ vẫn không ngại dồn đội hình lên cao, gây áp lực từ phần sân đối phương, tận dụng sức nóng khán đài và thói quen pressing tầm cao. Trong các lượt trận gần đây ở cúp châu Âu, đội bóng Hà Lan thường xuyên có điểm, nhiều lần giữ thế chủ động, đặc biệt khi gặp các đối thủ không quen chịu áp lực sân khách.
Celtic, ở chiều ngược lại, vẫn là kẻ thống trị quen thuộc tại giải VĐQG Scotland. Họ chiến thắng đều đặn, ghi nhiều bàn, hiếm khi đánh rơi điểm trước các đội bóng “chiếu dưới”. Nhưng khi bước ra châu Âu, Celtic lại thường phải đối mặt với bài toán cũ: lối chơi pressing cao và thiên hướng mở toang trận đấu ở giải quốc nội không phải lúc nào cũng phù hợp khi đụng các đội giàu tốc độ, kỹ thuật và khả năng chuyền bóng như Feyenoord.
Giai đoạn gần đây, Celtic có chuỗi trận sân khách châu Âu không quá ấn tượng: nhiều lần rời sân trong thế trắng tay hoặc chỉ kiếm được những trận hòa nhọc nhằn. Dù vậy, đội bóng Scotland luôn gây ấn tượng bởi tinh thần: không buông xuôi, sẵn sàng đẩy tốc độ trận đấu lên cao trong bất cứ hoàn cảnh nào.
Lịch sử đối đầu & bối cảnh: ký ức chung kết cúp C1 năm xưa và những lần chạm mặt hiếm hoi
Feyenoord và Celtic không phải đối thủ đụng nhau liên tục ở châu Âu, nhưng mỗi lần bắt cặp, ký ức lịch sử lại được khơi lên. Cả hai từng gặp nhau trong một trận chung kết cúp C1 châu Âu vào thập niên 70, nơi Feyenoord đã khiến Celtic phải ôm hận trong một trận đấu kéo dài và đầy tranh chấp.
Sau đó, những lần chạm trán giữa hai đội chủ yếu đến từ vòng bảng các cúp châu Âu, với thế trận tương đối cân bằng. Feyenoord có thời điểm nhỉnh hơn, đặc biệt là những trận trên sân nhà, trong khi Celtic đôi khi biết cách gây bất ngờ bằng phong cách tạt cánh – đánh đầu, tận dụng sức mạnh không chiến và các pha cố định. Nhìn rộng ra, lịch sử cho thấy không bên nào thực sự áp đảo tuyệt đối; mỗi đội đều đã có những lần khiến đối phương nếm trải cảm giác thất vọng.
Trước trận đấu này, tương quan lực lượng và vị thế ở giải quốc nội cho thấy Feyenoord có đôi chút lợi thế về mặt chất lượng đội hình và tính tổ chức lối chơi, trong khi Celtic dựa nhiều vào khí chất và sự bùng nổ cá nhân ở hàng công.
Phân tích chiến thuật: Feyenoord pressing tầm cao, Celtic không ngại đôi công
Feyenoord của những năm gần đây định hình lối chơi hiện đại, giàu năng lượng, dựa trên pressing và chuyển trạng thái nhanh. Sơ đồ 4-3-3 hoặc 4-2-3-1 thường xuyên được sử dụng, với cặp tiền vệ trung tâm có khả năng vừa thu hồi bóng vừa chuyền phát triển, một số 10 hoặc tiền vệ “box-to-box” biết xộc thẳng vào khoảng trống trước vòng cấm. Hàng công Feyenoord thường dựa trên một trung phong có khả năng làm tường, phối hợp, hỗ trợ đồng đội, với hai cánh tốc độ, kỹ thuật, ưa sút xa và di chuyển không bóng.
Những năm gần đây, người ta nhắc nhiều đến các ngôi sao như Santiago Giménez (trung phong sắc bén), Igor Paixão (cánh trái giàu đột biến), Yankuba Minteh hoặc Alireza Jahanbakhsh (cánh phải đa năng), cùng một tuyến giữa có thể gồm Mats Wieffer, Quinten Timber – những người vừa giữ nhịp, vừa sẵn sàng tung ra những đường chuyền xé toang tuyến phòng ngự. Hàng thủ với những gương mặt như Lutsharel Geertruida, Dávid Hancko đem lại sự ổn định và hỗ trợ tốt cho việc triển khai bóng từ tuyến dưới.
Celtic, dưới tay các HLV gần đây, cũng mang dáng dấp của một đội bóng pressing cao, ưa kiểm soát bóng, không ngại đẩy đội hình lên sát nửa sân đối phương. Họ thường vận hành sơ đồ 4-3-3, với một tiền vệ trụ đủ cứng, hai tiền vệ con thoi có thể vừa chuyền, vừa chạy, vừa pressing; ba tiền đạo phía trên thường xuyên đổi cánh, bó vào trung lộ để tạo khoảng trống cho hậu vệ biên băng lên.
Những gương mặt nổi bật có thể kể: Kyogo Furuhashi (trung phong nhỏ con nhưng di chuyển thông minh, dứt điểm đa dạng), Daizen Maeda (cánh giàu tốc độ), Liel Abada hoặc Luis Palma (biên còn lại), cùng bộ ba tiền vệ như Callum McGregor, Matt O’Riley – giàu kinh nghiệm, có khả năng sút xa, chuyền xuyên tuyến. Hàng thủ Celtic với Carter-Vickers chỉ huy thường xuyên phải làm việc rất vất vả khi cả đội dâng cao.
Về mặt chiến thuật, trận đấu tại De Kuip nhiều khả năng sẽ là màn đôi công thay vì một chiều. Feyenoord sẽ muốn áp đặt thế trận, giữ bóng, pressing tầm cao ngay từ cầu môn Celtic. Đội khách đến từ Scotland cũng chẳng có lý do để chỉ biết co cụm, bởi lối chơi bản sắc của họ vốn là tấn công với tốc độ cao. Sự khác biệt có thể đến từ khả năng kiểm soát nhịp độ: Feyenoord có xu hướng giữ trận đấu trong “vùng an toàn” của họ, còn Celtic thích đẩy nhịp lên nhanh, tạo ra cơn lốc bóng bổng và những pha treo bóng vào vòng cấm.
Tâm lý và bản lĩnh: De Kuip – pháo đài và bài kiểm tra tinh thần celtic
Sân nhà De Kuip là một trong những “chảo lửa” đúng nghĩa của bóng đá châu Âu. CĐV Feyenoord nổi tiếng cuồng nhiệt, chịu khó tạo áp lực tâm lý cho đối phương bằng tiếng hò hét, pháo sáng, biểu ngữ, những màn đồng ca kéo dài từ trước giờ bóng lăn đến khi tiếng còi mãn cuộc vang lên. Với bất kỳ đội bóng khách nào, đặc biệt là một Celtic vốn quen với không khí bùng nổ tại Celtic Park, việc thích nghi với “chất lửa” khác biệt ở Rotterdam vẫn là thử thách thực sự.
Về phía Feyenoord, áp lực lại đến từ kỳ vọng. Họ thường được đánh giá là cửa trên khi đá sân nhà, nhất là trong một bảng đấu Europa League nơi họ được coi là ứng cử viên đi tiếp. Điều đó đôi khi khiến đội bóng Hà Lan nhập cuộc hơi nặng nề, chỉ thực sự thăng hoa khi tìm được bàn thắng dẫn trước.
Celtic bước vào trận với tâm thế kẻ thách thức. Họ quen với việc bị đánh giá thấp hơn mỗi lần ra châu Âu, nhưng chính điều này lại giải phóng phần nào áp lực tâm lý: không quá gò bó về mặt kết quả, chỉ cần đá đúng bản sắc, chiến đấu hết mình, cơ hội tạo bất ngờ luôn mở ra. Điểm mạnh lớn nhất của đội bóng Scotland là tinh thần không bỏ cuộc – họ có thể chơi chưa hay trong phần lớn thời gian, nhưng chỉ cần một pha bóng cố định, một quả tạt, một cú sút xa, mọi thứ có thể đổi chiều.
Những gương mặt đáng xem: từ Gimenez đến Kyogo, từ Wieffer đến McGregor
Nhắc đến Feyenoord bây giờ là phải nhắc đến Santiago Giménez – trung phong người Mexico hội tụ cả sức mạnh, khả năng chọn vị trí, làm tường và dứt điểm. Anh là mẫu tiền đạo khiến mọi cặp trung vệ phải đau đầu, vì không chỉ chờ bóng trong vòng cấm mà còn biết lùi sâu, hút người, mở không gian cho các vệ tinh tấn công.
Ở hai cánh, Feyenoord sở hữu những cầu thủ trẻ giàu tốc độ và kỹ thuật – những người có thể biến một pha 1 vs 1 bình thường thành tình huống nguy hiểm bằng một cú đảo chân, một lần kéo bóng vào trong sút xa. Tuyến giữa, Mats Wieffer và Quinten Timber (hoặc một vài gương mặt tương đương) đảm nhiệm vai trò trái tim, vừa thu hồi bóng, vừa phát động, vừa sẵn sàng tràn lên khi cần.
Với Celtic, Kyogo Furuhashi là cái tên được nhắc đến đầu tiên: nhỏ bé nhưng nhanh, thông minh, nhạy cảm trong không gian, sẵn sàng khai thác bất cứ khoảng trống nào phía sau lưng hàng thủ Feyenoord. Anh là kiểu trung phong chỉ cần hai ba cơ hội là đủ làm nên chuyện.
Callum McGregor – đội trưởng Celtic – là linh hồn tuyến giữa. Sự điềm tĩnh, nhãn quan, khả năng sút xa của anh có thể là thứ vũ khí nguy hiểm nếu Feyenoord cho Celtic khoảng trống trước vòng cấm. Ngoài ra, Matt O’Riley, Daizen Maeda, Liel Abada hay Luis Palma cũng là những cái tên có khả năng tạo đột biến.
Dự đoán thế trận & kịch bản: Feyenoord trên cơ
Với lợi thế sân nhà, chất lượng đội hình, sự ổn định trong lối chơi, Feyenoord xứng đáng được đánh giá nhỉnh hơn trước giờ bóng lăn. Nhiều khả năng đội bóng Hà Lan sẽ chủ động cầm bóng, triển khai từ tuyến dưới, tìm cách lôi hàng thủ Celtic ra khỏi vị trí bằng các pha phối hợp trung lộ rồi dạt biên. Những cú sút xa, các tình huống cố định như phạt góc, đá phạt trực tiếp cũng là miếng đánh quan trọng, bởi Feyenoord sở hữu nhiều cầu thủ đá phạt tốt và không chiến ổn.
Celtic sẽ không chỉ biết phòng ngự. Họ đủ dũng cảm để đá đôi công trong một số thời điểm, đặc biệt là khi Feyenoord dâng quá cao. Các pha phất bóng ra sau lưng hậu vệ biên Feyenoord, hoặc kéo bóng sang biên rồi tạt vào “điểm rơi” cho Kyogo, các tiền đạo hoặc trung vệ dâng lên sẽ là thứ vũ khí nguy hiểm. Nếu đội bóng Scotland ghi bàn trước, trận đấu sẽ chuyển sang một dạng khác: Feyenoord buộc phải đẩy nhanh nhịp độ, mở toang không gian, và đó là lúc Celtic có thể chờ phản công.
Khả năng cao, bàn thắng sẽ đến trong hiệp hai, khi pressing và thể lực bắt đầu để lại vết hằn và khoảng trống nhiều hơn giữa các tuyến. Nếu Feyenoord tận dụng tốt sự cổ vũ của khán giả và kiểm soát được các pha chuyển trạng thái ngược lại của Celtic, chiến thắng sát nút cho đội chủ nhà là kịch bản dễ hình dung. Trong khi đó, nếu Celtic trụ vững qua những phút đầu và tận dụng được ít nhất một tình huống cố định hoặc phản công, một trận hòa có bàn thắng cũng không phải chuyện lạ.