Đêm tháng Mười Hai ở Dortmund luôn có một kiểu lạnh khiến người ta tỉnh táo. Không chỉ là cái lạnh của gió lùa qua những dãy khán đài cao ngất ở Signal Iduna Park, mà còn là cái lạnh của kỳ vọng, của áp lực, của thứ ánh sáng vàng-đen rực lên như một ngọn lửa muốn nuốt trọn mọi đối thủ. Lúc kim đồng hồ trôi về 02h30 ngày 20/12/2025, Borussia Dortmund sẽ bước ra thảm cỏ ấy để gặp Monchengladbach trong một trận đấu mà nếu chỉ nhìn vào bảng xếp hạng, bạn dễ nghĩ đây là câu chuyện “kẻ mạnh – kẻ yếu”. Nhưng Bundesliga hiếm khi đơn giản như vậy. Và Dortmund – Gladbach, lại càng không.
Có những cuộc đối đầu không cần quảng cáo vẫn tự biết cách làm người ta chờ đợi. Hai đội bóng mang trong mình truyền thống tấn công, từng nuôi dưỡng những thế hệ cầu thủ có thể biến một pha chạm bóng thành tiếng thở dài của cả khán đài. Dortmund là thứ điện ảnh rực rỡ: tốc độ, sức trẻ, những đợt lên bóng như sóng. Gladbach là kiểu nhạc rock cổ điển: đôi khi trầm, đôi khi bùng, có lúc tưởng mất nhịp rồi lại bất ngờ gầm lên ở đoạn điệp khúc. Trận này, điểm thú vị nằm ở chỗ: Dortmund mạnh hơn, ổn định hơn, nhưng Gladbach lại đang mang tới cảm giác “khó đoán” – thứ vũ khí nguy hiểm nhất của một đội cửa dưới.
Bức tranh hiện tại: một Dortmund đua nhóm đầu, một Gladbach lưng chừng nhưng không hề tắt lửa
Sau 14 vòng, Dortmund đứng hạng 3 với 29 điểm, thành tích 8 thắng – 5 hòa – 1 thua, ghi 24 bàn và chỉ lọt lưới 12. Trên sân nhà, họ bất bại: 6 trận, thắng 4 hòa 2, ghi 11 và thủng 4. Đấy là những con số nói lên hai điều: Dortmund đang đủ bản lĩnh để tích điểm đều, và Signal Iduna Park vẫn là “máy ép” tâm lý với bất kỳ đội khách nào.
Gladbach ở hạng 11 với 16 điểm, 4 thắng – 4 hòa – 6 thua, ghi 18 bàn nhưng thủng 22. Nghe có vẻ chông chênh, nhưng nhìn kỹ sẽ thấy một mảng màu sáng: họ đá sân khách không hề tệ với 6 trận thắng 3 hòa 1 thua 2, ghi 10 và chỉ thủng 5. Một đội đứng giữa bảng mà đi xa lại lì lợm, đó là kiểu đội khiến đối thủ mạnh phải dè chừng, nhất là khi trận đấu bước vào những phút mà đám đông tưởng mọi thứ đã an bài.
Phong độ gần đây: Dortmund “đều”, Gladbach “bùng”
Nếu bóc tách 10 trận gần nhất, Dortmund có 4 thắng – 4 hòa – 2 thua, ghi 17 và thủng 13. Điều đáng nói là họ ghi bàn khá đều, nhưng cũng có những trận hàng thủ để lộ khoảng trống, đặc biệt khi nhịp độ bị kéo lên quá cao.
Gladbach trong 10 trận gần nhất lại sở hữu một chuỗi rất “cảm xúc”: thắng 6, hòa 1, thua 3; ghi 16 và thủng 10. Có những trận họ thua đậm trước đối thủ lớn, nhưng cũng có những màn thắng đậm tạo cảm giác như tập thể này chỉ cần bắt đúng nhịp là có thể cuốn phăng tất cả. Đội bóng kiểu ấy bước vào Signal Iduna Park với tâm thế “không còn gì để mất” thường rất nguy hiểm, bởi họ sẵn sàng đá một trận ngửa bài, sẵn sàng chấp nhận rủi ro để đổi lấy khoảnh khắc lóe sáng.
Lịch sử đối đầu: Dortmund áp đảo, đặc biệt khi đá ở thánh địa
10 lần gặp nhau gần nhất, Dortmund thắng 6, hòa 1 và thua 3; ghi 26 bàn, thủng 17. Nhưng nếu chỉ nhìn vào những lần Dortmund được đá trên sân nhà ở chuỗi đó, câu chuyện gần như một chiều: họ thắng liên tiếp với các tỷ số 3-2, 4-2, 5-2 và 6-0. Đấy không chỉ là thống kê, đó là “ký ức tập thể” của hai đội: Dortmund bước ra sân nhà gặp Gladbach là mang theo sự tự tin, còn Gladbach, dù cố phủi đi, vẫn sẽ nghe tiếng thì thầm của quá khứ ở sau gáy.
Và chính trong kiểu đối đầu này, tâm lý thường quyết định sớm hơn cả chiến thuật. Dortmund chỉ cần một bàn dẫn trước là khán đài biến thành cơn bão, khiến đội khách đá như bị cuốn vào một chiếc máy giặt khổng lồ. Gladbach nếu không đứng vững ở 20 phút đầu, rất dễ bị trận đấu nhấn chìm.
Chiến thuật: Dortmund với khung 3-4-2-1 và những câu chuyện nhân sự
Dortmund dự kiến ra sân với cấu trúc 3-4-2-1: Gregor Kobel trong khung gỗ; bộ ba Emre Can – Nico Schlotterbeck – Ramy Bensebaini phía sau; hai hành lang thuộc về Yan Couto và Julian Ryerson; tuyến giữa có Felix Nmecha và Jobe Bellingham; phía trên là Carney Chukwuemeka hỗ trợ cho cặp mũi nhọn/điểm nổ như Fabio Silva và Sehrou Guirassy.
Đây là sơ đồ rất “Dortmund” của thời hiện đại: luôn có ít nhất hai người đứng giữa các tuyến để nhận bóng, quay người, và phóng ra những đường chuyền xé mặt hàng thủ. Guirassy là kiểu trung phong không cần quá nhiều chạm vẫn khiến đối thủ khổ sở: chọn vị trí, tì đè, dứt điểm một nhịp. Adeyemi và Maximilian Beier từ ghế dự bị là những quân bài có thể biến hiệp hai thành đoạn cao trào, nhất là khi Gladbach xuống sức.
Nhưng bóng đá không chỉ là tên tuổi. Dortmund bước vào trận với danh sách thiếu vắng đáng chú ý: Julian Brandt chấn thương, Marcel Sabitzer cũng chấn thương, Salih Ozcan và vài lựa chọn phòng ngự khác không sẵn sàng, còn Jobe Bellingham lại bị treo giò theo danh sách tình trạng. Điều này có thể tạo ra một nghịch lý thú vị: sơ đồ ghi là 3-4-2-1, nhưng cách vận hành thực tế sẽ phải linh hoạt hơn, bởi Dortmund có thể thiếu một “nhạc trưởng” đúng nghĩa để điều tiết nhịp.
Vì thế, tôi chờ xem Nmecha và Chukwuemeka sẽ giải bài toán này thế nào: một người cần chơi tỉnh táo, giữ nhịp, không để trận đấu biến thành cuộc đua hỗn loạn; người kia phải đủ táo bạo để tạo ra khoảnh khắc khác biệt ở khu vực giữa tuyến, nơi Gladbach thường bố trí lớp pressing đầu tiên.
Gladbach: sức phản công và bài toán lực lượng
Bên kia, Gladbach cũng có những vết xước nhân sự: Tim Kleindienst chấn thương, Robin Hack, Franck Honorat, Florian Neuhaus… đều nằm trong danh sách không sẵn sàng, và đó là những cái tên có thể ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng chuyển đổi trạng thái. Không Honorat, Gladbach có thể thiếu một mũi khoan tốc độ ở cánh; không Neuhaus, họ thiếu một chân chuyền có thể làm mềm nhịp.
Nhưng đừng quên: Gladbach đá sân khách mùa này có thống kê phòng ngự khá ổn (chỉ thủng 5 sau 6 trận xa nhà). Điều ấy gợi ý một kế hoạch rõ ràng: họ sẽ không dại gì dâng cao đôi công từ đầu. Tôi hình dung Gladbach sẽ chọn khối phòng ngự trung bình, cố chặn đường vào half-space của Dortmund, buộc bóng phải đẩy ra biên, rồi tìm thời điểm phản công khi hai wing-back của Dortmund dâng lên.
Mấu chốt của Gladbach là “thoát pressing”. Nếu họ thoát được lớp vây đầu tiên, khoảng trống phía sau Couto và Ryerson sẽ mở ra. Và khi một đội như Dortmund đang thiếu vài mảnh ghép nơi tuyến giữa, những pha phản công 3 đánh 3 có thể trở thành cơn ác mộng, bất kể bạn có Schlotterbeck hay Kobel trong đội hình.
Nhịp trận đấu: 20 phút đầu là cửa sinh tử
Tôi đã xem quá nhiều trận ở Signal Iduna Park để biết: Dortmund thường muốn “đè” ngay từ đầu. Một vài pha áp sát, một cú tắc bóng mạnh, một quả phạt góc khiến khán đài đứng dậy – và thế là họ có cái đà cảm xúc để cuốn đối thủ đi. Với Gladbach, 20 phút đầu giống như đoạn mở đầu của một bộ phim: nếu bạn chịu đựng được, câu chuyện sẽ mở ra nhiều nhánh; nếu không, bạn chỉ còn chạy theo cái bóng của chính mình.
Ở chiều ngược lại, Dortmund cũng phải cẩn trọng vì Gladbach thời gian gần đây có những trận thắng cách biệt và ghi bàn khá đều. Một bàn thua bất ngờ có thể khiến Dortmund rơi vào bẫy nóng vội: càng tấn công, càng lộ khoảng trống; càng sốt ruột, càng dễ chuyền hỏng ở trung lộ – thứ Gladbach rất thích để mở phản công.
Những điểm nóng quyết định
Cuộc đấu hành lang: Couto và Ryerson của Dortmund sẽ dâng rất cao. Nếu Gladbach chặn được hai biên và bẻ gãy những quả tạt sớm, Dortmund có thể buộc phải đá nhiều pha phối hợp trung lộ hơn – nơi họ đang thiếu một nhịp trưởng đúng kiểu Brandt. Ngược lại, nếu Dortmund tạo được ưu thế ở biên, Guirassy sẽ có một đêm bận rộn theo cách mà tiền đạo thích nhất: chờ bóng tới đúng vị trí để kết thúc.
Khoảnh khắc của Guirassy: Dortmund đôi khi không cần quá nhiều cơ hội, họ chỉ cần một lần bóng rơi đúng chân trung phong. Guirassy là mẫu cầu thủ có thể “ăn” bàn trong thế trận giằng co, và đó là lý do tôi xem anh như chìa khóa mở cửa trận đấu.
Sự lì lợm của Gladbach: thống kê sân khách của họ cho thấy một tinh thần phòng ngự không tệ khi xa nhà. Nếu họ kéo trận đấu về thế cân bằng đến phút 60, mọi thứ sẽ mở ra: Dortmund sẽ phải tung Adeyemi hay Beier vào để tạo tốc độ, còn Gladbach sẽ chờ một sai lầm để trừng phạt.
Dự đoán: Dortmund thắng, nhưng không dễ thở
Tôi tin Dortmund sẽ thắng, bởi chênh lệch về chất lượng tổng thể, vị trí trên bảng xếp hạng, và ký ức đối đầu trên sân nhà đều đang đứng về phía họ. Nhưng tôi cũng không nghĩ đây là một chiến thắng kiểu “đi dạo”, nhất là khi Gladbach đang có những mảng phong độ bùng nổ gần đây và đá sân khách khá khó chịu.
Kịch bản tôi thấy rõ nhất là Dortmund chiếm thế chủ động, tạo sức ép đều, và bàn mở tỷ số có thể đến từ một tình huống cố định hoặc một pha dứt điểm nhanh của Guirassy. Gladbach đủ sức phản kháng để có bàn danh dự, đặc biệt nếu Dortmund mất tập trung khi đẩy đội hình lên cao. Nhưng cuối cùng, chất lượng dàn tấn công và sức nặng Signal Iduna Park sẽ kéo Dortmund qua vạch đích.
Dự đoán tỷ số: Dortmund 2-1 Monchengladbach. Người dễ ghi bàn nhất: Sehrou Guirassy. Một “kẻ phá bĩnh” có thể tạo khác biệt: Karim Adeyemi nếu vào sân ở hiệp hai.