Đêm ở Valencia luôn có một mùi rất riêng: mùi gió Địa Trung Hải thổi qua những dãy nhà cũ, mùi cỏ ẩm trên mặt sân, mùi hồi hộp len trong từng hơi thở của người hâm mộ. Ở rìa thành phố, ánh đèn sân của Levante bật sáng, nhuộm tím cả một góc trời.
Rạng sáng 30/11, Levante tiếp đón Athletic Bilbao trong khuôn khổ La Liga, một trận đấu nhìn qua tưởng như chỉ là cuộc chiến “không thuộc nhóm siêu sao” nhưng lại ẩn chứa vô số lớp nghĩa: đó là cuộc đối đầu giữa một đội bóng vẫn đang khẳng định chỗ đứng ở hạng đấu cao nhất với một cái tên giàu truyền thống, mang bản sắc Basque mạnh mẽ và khát khao giữ chặt tấm vé dự cúp châu Âu.
Với người đã theo La Liga hơn hai mươi năm, đây là kiểu trận đấu mà nếu chỉ nhìn vào bảng xếp hạng, bạn sẽ dễ bỏ qua. Nhưng nếu ngồi lại, lắng nghe câu chuyện của hai đội, nhìn cách họ chạy, họ va chạm, họ sống chết vì từng điểm số, bạn sẽ hiểu: đây chính là “phần thịt” của bóng đá Tây Ban Nha – nơi cảm xúc và chiến thuật, tự hào và nỗi lo trụ hạng, giấc mơ châu Âu và áp lực cơm áo… hòa làm một.
Không khí trước trận: Levante tìm hơi ấm, Bilbao mang theo cơn gió lạnh
Ở Valencia, những ngày cuối tháng 11 luôn mang màu xám nhạt của bầu trời, nhưng khuôn mặt người hâm mộ Levante lại không u ám như thế. Đội bóng con nhà nghèo của thành phố – với lịch sử thăng trầm giữa La Liga và hạng dưới – đang cố gắng chứng minh rằng mình không còn là “vị khách tạm thời” nữa.
Trên sân nhà, Levante luôn chơi với một thứ năng lượng khác hẳn: họ chạy nhiều hơn, tranh chấp rát hơn, sút bóng quyết liệt hơn. Đội bóng này biết rõ: nếu muốn trụ vững, nếu muốn mơ xa hơn cả chuyện trụ hạng, thì những trận như gặp Bilbao – đội bóng thuộc nhóm trên nhưng không phải là bất khả xâm phạm – chính là cơ hội phải nắm lấy. Một chiến thắng, hoặc ít nhất là một điểm, có thể không làm La Liga rung chuyển, nhưng đủ làm bảng điểm xoay chuyển theo hướng tích cực cho Levante.
Với Athletic Bilbao, mỗi chuyến hành quân xuống đất Valencia luôn là một khúc ca lạ: từ núi rừng ẩm lạnh, họ tìm xuống miền nắng gió, nơi bóng đá mang màu sắc cởi mở, phóng khoáng hơn. Nhưng điều không bao giờ thay đổi là cái cách người xứ Basque mang theo bản sắc của mình đi khắp Tây Ban Nha: kiêu hãnh, không sợ va chạm, không sợ tiếng la ó, luôn chiến đấu như thể từng trận là trận cuối.
Trong bối cảnh cuộc đua vào nhóm dự cúp châu Âu mỗi mùa càng khốc liệt, Bilbao hiểu rằng: nếu chỉ mạnh ở San Mamés thôi là không đủ. Họ phải biết giành điểm trên sân khách, đặc biệt trước những đối thủ kiểu Levante – những đội sẵn sàng “chơi tất tay” trên sân nhà. Đêm nay, với thầy trò HLV Ernesto Valverde (hoặc người nối tiếp triết lý bóng đá Basque), mục tiêu rõ ràng là: không được rời thành phố này tay trắng.
Lịch sử đối đầu: những cuộc gặp không ồn ào nhưng đầy lửa
Lịch sử đối đầu giữa Levante và Bilbao hiếm khi được đẩy lên trang nhất các tờ báo thể thao, nhưng với những ai mê La Liga, đây là cặp đấu luôn ẩn chứa sự cân bằng kỳ lạ. Thường thì Bilbao được đánh giá nhỉnh hơn về lực lượng, tổ chức, truyền thống, nhưng Levante chưa bao giờ là con mồi ngoan, đặc biệt trên sân nhà.
Không hiếm lần người ta thấy:
-
Levante tạo ra một thế trận ngang ngửa, thậm chí lấn lướt trong nhiều quãng thời gian, nhờ khả năng pressing tầm trung và tốc độ ở hai biên.
-
Bilbao phải vin vào bản lĩnh, vào những pha tỏa sáng của các trụ cột như Iñaki Williams, Nico Williams, Oihan Sancet để gỡ gạc hoặc lật ngược tình thế.
-
Các trận đấu khép lại trong căng thẳng, với những pha bóng quyết liệt đến tận phút bù giờ, những cú tắc bóng cuối cùng như một lời khẳng định: “Chúng tôi không buông cỏ.”
Nhìn tổng thể, Bilbao thường là đội giành kết quả tốt hơn, nhưng Levante cũng đã kịp vẽ tên mình lên lịch sử bằng vài chiến thắng khó quên – những trận đấu mà sau hồi còi mãn cuộc, người hâm mộ áo tím không chịu rời sân vì muốn hát cho hết những khúc ca chiến thắng hiếm hoi.
Levante: Đội bóng con nhà nghèo và khát vọng ở lại ánh đèn lớn
Levante không sở hữu đội hình toàn ngôi sao, càng không có ngân sách chuyển nhượng đủ để tranh giành cầu thủ với các ông lớn. Thứ họ có là:
-
tinh thần tập thể,
-
sự máu lửa,
-
và một chút “điên” rất cần thiết cho cuộc chiến trụ hạng.
Hàng phòng ngự của Levante thường được xây dựng xung quanh những trung vệ mạnh mẽ, không ngại va chạm, sẵn sàng xông vào mọi pha bóng không chiến. Các hậu vệ biên vừa phải đảm nhiệm vai trò phòng ngự, vừa là nguồn cung cấp bóng cho các đợt tấn công nhanh ở cánh – vũ khí quan trọng nhất của đội bóng này.
Tuyến giữa Levante hiếm khi sở hữu những “nhạc trưởng” theo kiểu hoa mỹ, mà là những tiền vệ cơ bắp, giàu sức bền, sẵn sàng chạy không biết mệt, tranh chấp, đoạt bóng và chuyển lên phía trên nhanh nhất có thể. Họ là kiểu cầu thủ mà nếu chỉ xem highlight, bạn rất dễ bỏ qua, nhưng nếu xem đủ 90 phút, bạn sẽ hiểu vì sao HLV không thể bỏ họ ra khỏi đội hình.
Trên hàng công, Levante trông đợi nhiều vào những mũi nhọn có tốc độ, chịu khó di chuyển vào khoảng trống sau lưng hậu vệ đối phương, không ngại dứt điểm từ những tình huống tưởng chừng vô vọng. Đôi khi, chính những cú sút “liều lĩnh” ấy lại mang về bàn thắng, bởi ở những trận như gặp Bilbao, không phải lúc nào Levante cũng có cơ hội dàn xếp bài bản trong vòng cấm.
Về mặt phong độ, Levante thường xuyên ở trạng thái “trồi sụt”: có trận thi đấu cực kỳ quả cảm, đánh bại đối thủ mạnh hơn, nhưng cũng có những trận bỏ lỡ cơ hội rồi gục ngã trước đối thủ cạnh tranh trực tiếp. Tuy vậy, một điểm khá ổn là tinh thần sân nhà: mỗi lần trở về dưới sự cổ vũ của CĐV, đội bóng này như được tăng thêm vài phần sức mạnh.
Bilbao: niềm kiêu hãnh Basque và cỗ máy pressing đỏ trắng
Athletic Bilbao là một trường hợp đặc biệt không chỉ của La Liga mà của cả thế giới: họ xây dựng đội bóng dựa trên nguồn cầu thủ xứ Basque, chấp nhận giới hạn tuyển chọn để đổi lấy bản sắc. Vậy mà năm này qua năm khác, họ vẫn trụ vững ở La Liga, thậm chí không hiếm mùa cạnh tranh vé châu Âu, vào sâu ở cúp nhà vua.
Đội bóng xứ Basque đã xây dựng được một nền tảng rất rõ ràng:
-
Thể chất mạnh mẽ, không ngại tranh chấp,
-
Tính tổ chức cao trong phòng ngự,
-
Và khả năng pressing khiến bất kỳ đội bóng nào cũng phải dè chừng.
Trong đội hình Bilbao, những cái tên như Unai Simón trong khung gỗ, cặp trung vệ kiểu Yeray Álvarez – Iñigo Lekue hoặc Dani Vivian, cùng những hậu vệ biên giàu thể lực như Óscar de Marcos hay Yuri Berchiche (tùy giai đoạn) luôn mang đến sự chắc chắn cho hệ thống phòng ngự.
Trên tuyến giữa, Oihan Sancet là một trong những gương mặt đáng chú ý nhất: cao lớn nhưng mềm mại, sẵn sàng chơi như một số 10 lùi hoặc một tiền vệ con thoi, tham gia pressing, tranh chấp và vẫn đủ tinh tế để tung ra những đường chuyền mở ra khoảng trống. Bên cạnh anh là một loạt tiền vệ cần mẫn, giàu thể lực – những người làm công việc “dọn nền” cho các mũi tấn công phía trên.
Nhắc đến hàng công Bilbao mà không kể đến Iñaki Williams và Nico Williams thì thật thiếu sót.
-
Iñaki Williams là biểu tượng của tốc độ và sức bền: hiếm khi vắng mặt, luôn chạy, luôn đe dọa khoảng trống sau lưng hàng thủ đối phương, vừa có thể đá trung phong, vừa dạt cánh.
-
Nico Williams – em trai của Iñaki – là hiện thân của thế hệ mới: nhanh, kỹ thuật, thích đối mặt một đối một, sẵn sàng kéo bóng từ biên vào trung lộ rồi dứt điểm hoặc kiến tạo.
Bộ đôi này, cộng với những cầu thủ hỗ trợ như Gorka Guruzeta, Álex Berenguer… giúp Bilbao trở thành một trong những tập thể nguy hiểm nhất La Liga trong các pha chuyển đổi trạng thái: chỉ cần đối phương sơ hở, họ lập tức lao lên như cơn lốc.
Tương quan chiến thuật: Levante đợi – Bilbao dồn
Trên giấy tờ, không khó đoán người sẽ nắm nhiều bóng hơn: đó là Bilbao. Triết lý hiện đại của họ ủng hộ việc dâng cao, tổ chức pressing tầm cao để đoạt bóng ngay phần sân đối thủ, không cho Levante có nhiều thời gian thoải mái phối hợp.
Bilbao sẽ cố gắng:
-
Giữ cự ly đội hình ngắn,
-
Khóa chặt trung tuyến để Levante buộc phải phất dài,
-
Đẩy đối thủ vào thế tranh chấp tay đôi – nơi người xứ Basque luôn tự tin.
Khi đoạt được bóng, Bilbao sẽ lập tức:
-
Tìm Nico Williams hoặc Berenguer ở cánh,
-
Hoặc nhồi bóng nhanh cho Iñaki/Guruzeta để làm tường,
-
Sau đó khai thác các nhịp phối hợp hai – ba chạm trước vòng cấm, hoặc sút xa khi Levante lùi sâu quá đông người.
Ngược lại, Levante không có lý do gì để lao lên một cách ngây thơ. Họ sẽ chơi với khối phòng ngự tương đối thấp, chặt chẽ:
-
Hai trung vệ án ngữ phía trước khung thành,
-
Các hậu vệ biên không dâng quá cao, luôn cảnh giác với khoảng trống sau lưng,
-
Tuyến giữa co lại bảo vệ nách giữa trung vệ – hậu vệ cánh, không để Nico hay Iñaki có nhiều cơ hội quay mặt đối diện khung thành.
Vũ khí quan trọng nhất của Levante sẽ là:
-
Những pha phản công nhanh,
-
Các đường chuyền dài ra sau lưng cặp hậu vệ biên Bilbao,
-
Các tình huống cố định – phạt góc, đá phạt treo bóng – nơi mà chỉ cần một pha chọn điểm rơi tốt, họ hoàn toàn có thể tạo đột biến.
Đây chính là cuộc đấu giữa một đội muốn bóp nghẹt trận đấu bằng nhịp độ và áp lực với một đội chấp nhận bị dồn ép nhưng chờ cái “nứt” nhỏ nhất trong hệ thống đối phương để phản đòn.
Yếu tố tâm lý: Levante mang sau lưng nỗi lo, Bilbao mang trên vai kỳ vọng
Với Levante, mỗi trận trên sân nhà đều mang theo nỗi lo: nếu thua, khoảng cách với nhóm nguy hiểm có thể bị thu hẹp hoặc bị kéo sâu hơn. Điều đó khiến họ không được phép chơi hời hợt, không được phạm sai lầm ngớ ngẩn. Tinh thần của họ là: “Không ai tặng chúng ta thứ gì, tất cả đều phải giật lại trên từng mét cỏ.” Tuy nhiên, chính áp lực ấy cũng có thể khiến đôi chân nặng nề nếu đội thua bàn sớm. Levante buộc phải giữ cho mình tỉnh táo ở cả 90 phút, bởi Bilbao là dạng đối thủ chỉ chờ bạn mệt là ra đòn.
Bilbao thì mang trên vai kỳ vọng: với chất lượng đội hình hiện tại, họ không được phép hài lòng với vị trí lưng chừng. Những mùa giải gần đây chứng minh họ đủ sức chơi sòng phẳng với các đội lớn, đủ sức giành vé châu Âu. Vì thế, một kết quả tệ trên sân của Levante sẽ bị xem là bước lùi.